Weet u nog, toen apothekers en historische panden heerlijk ontspannen van die mooie gaperkoppen op de gevels dan wel toonbank konden etaleren? in vrijheid? Zonder daarbij het risico te lopen dat ze werden gestolen? Of werden gesloopt?
Omdat gapers vaak een oosters en gekleurd uiterlijk hebben, wordt deze volksbeeldkunst door beroepsgekwetsten geheel onterecht in verband gebracht met racistische karikaturen. Maar de exotische uitdossing inclusief tulband en baard werden juist geïnspireerd op de befaamde geneesheren uit die verre windstreken waar Nederlandse handelaren specerijen en kruiden inkochten voor de apothekers en drogisterijen in het vaderland.
Een gaper deed dus als het ware dienst als uithangbord van die winkels waar medicatie werd verkocht. Later kwamen er onder de gapers ook andere karikaturen voor, zoals Romeinse soldaten, brandweermannen en hofnarren. Zo ontstond er in loop der jaren een enorme variëteit. Ook andere winkeliers kochten gapers en op den duur zelfs aan gevels van gewone woningen werden gapers tentoongesteld.
Een andere theorie is dat de gapers in eerste instantie juist geen klanten moesten aantrekken, maar daarentegen pottenkijkers moesten afschrikken.
In vroeger dagen trokken apotheken heel wat bekijks, omdat het volk hier allerlei wonderbaarlijke oosterse specerijen en exotische middeltjes kon aanschouwen. Passanten tuurden dan minutenlang door het raam naar binnen. Met andere woorden: ze stonden de apotheker aan te gapen. Geconfronteerd met deze gapers werd zulke pottenkijkers een spiegel voorgehouden. Dan liepen ze maar vlug weer door. Deze theorie wordt niet veel aangehangen door historici, maar goed, je moet nieuwe verklaringen van een historisch fenomeen ook weer niet zo van tafel vegen. Dus het blijft een mogelijkheid.
Ze staan echt heel leuk ter decoratie, bijvoorbeeld op een plank… of natuurlijk bij de medicijnkast!
Over deze collectie
De REMARK GROUP gaf in 2001 Holland Museum Collection de opdracht om een collectie replica`s samen te stellen van gapers in miniatuur van de verschillende typen en uit verschillende steden. Ook kreeg HMC de opdracht na te gaan wat er met elke gaper gebeurd is. De replica`s zijn gemaakt van kunsthars. Ze zijn met de hand beschilderd. Gewicht is 130 tot 160 gram. Hoogte tussen 7 en 9 cm. De totale collectie bestaat uit 49 exemplaren die tussen 2001 en 2004 in een beperkte oplage werden uitgegeven. Een bijzondere zeldzame collectie niet te verwarren met de meer bekende Gouden Gaper Collectie van Kruidvat.
Per exemplaar zijn de gapers ongeveer 8 cm hoog, en 4 cm breed.
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.